LITERATURA
Poema honek aitaren etxea izena du,Gabriel Aristik idatzia,XX mendean. Zein da Gabriel Aristi?Aresti euskal idazle,poreta eta olerkaria zen ,baita ere euskaldun berria.Hark 12 urterekin Euskal Herrira etorri zen eta han ikasi zuen euskara.Bere olerki kritikoenak eta sozialak izaten dira. Testu iruzkina du eta honakoa da: Hartzailea eta Euskal Herriaren kontra daude guztiei batez ere,lan horretara autoreak euskara defenditzen duelako.Igorlea,lehen esan dugun bezala,Gabriel Aristi da.Kodea,noski,euskaraz idatzita eta kanala idatziz eta ahoz dago kontatua. Lan honen mezua,Euskal Herriaren defentsa eta askatasuna da,bereziki. Gertakizuna da,Gabriel Aristik "bere aitaren etxea" defendituko duela beti,hau da,euskara kontatzen du etsaien aurka borrokatu dela,edozeinekin borrokatuko dela eta bere baliabide guztiak gastatuko dituela hori egiteko. Kanpo egitura ere badu,eta hau da:4 ahapaldiz dago osatuta eta 26 bertso lerroz dago osatuta. Kanpo egitura duenez,barne egitura ere badu,eta honakoa da:gogoratzen dugun bezala,hiru zatitan dago banatuta:hasiera,garapena eta korapiloa. Hasieran lehenngo ahapaldian oinarritzen da.Kontatzen du beti defendituko duela bere "aitaren etxea" eta edozerren kontra egingo duela aurre,berdin du ze pertsona edo zer gauza den,bere bizitza arriskuan jarriko du,hori dena,bere aitaren etxea defenditzeko. Korapiloan bigarren eta hirugarren ahapaldietan dago eta hau estaen du:berdin zaiola etxea edo edozein gauza galtzea.Hori oso ausarta izatea eta.Errentak,interesak,etxea,aziendak,pinudiak,soroak...dena galtzeko prest dago ,ezerrez gabe geldituko da baina berari bost axola zaio,bere aitaren etxea defenditu nahi duelako,bere bizitza delako beretzat.Gero ere,esaten du,dena kentzen diotenean,hau da,ez daukanean ez baliabiderik ez bizitzeko eta ez duenean ezer,bere gorputza bakarrik falta zaio eta beraz,hori kentzen diote,bere gorputza:besoak,hankak,sorbaldak,...baina berak aurrera jarraitzen du bere aitarwen etxea defenditzeko. Azkenengoz eta bukatzeko,amaieran,azkenengo ahapaldia da eta oinarritzen da honetaz:nahiz eta hilda egon,berak bere aitaren etxea defenditzen du eta lortzen du zutik jartzea bere aitaren etxea,nahiz eta orain hilda eta arimarik ez duen. Jadanik,bukatu dugu barne egitura aztertzen eta orain lan horiek dituen elementuak aipatuko ditugu,garrantzitsuenak:narratzailea lehen pertsonan dago kokatuta denbora osoan.Pertsonaiak,ahal dugunez ikusi,protagonista dago,euskal herria defenditzen duelako,ondoren antagonistak Euskal Herriaren kontran daudenak. Horiek izan dira bi elementu funtsezkoenak baina beste batzuk ere badaude garrantzi han dikoak :denbora eta tokia. Denboran,bi denboretan dago.Lehenengo orainaldian,esdaten duelako bere aitaren etxea defenditzen ari dela eta dena defenditzen ari dela.Hori ikusten da lehengo hiru ahapaldietan.Eta beste denbora,aldiz,hipotetikoan da.Azken ahapaldian ikusten da esaten duenean,urte batzuk geroago,nahiz eta bera hil da egon,bere aitaren etxea defendituko duela. Bukatzeko,baliabide literarioak ,lehengo orriajn,poeman,aztertuko ditugu. PARALELISMOA:(3-6 lerroak) lau esaldi horietan bukaeran izen berbera errepikatzen delako da.Lau esaldi horietan "kontra" hitza dago,denetan esaldiaren amaieran. ERREPIKAPENA:(1,9,18,21,24,30,34 lerroak) "nire aitaren etxea" errepikatuta dago esaldi askotan,izan ere,hori da poema honen helburua.Nire aitaren etxea defenditzea. ERREPIKAPENA:(18,20,23,29 lerroak)"defendituko dut" esaldi askotan errepikatzen da.Arrazoia da euskara euskara defendituko duela beti. HIRU LIBURUEN KONPARAZIOA Hiru liburu irakurri ditugu urte osoan. Aurrenengo ebaluazioan 110.Streeteko geltokia,bigarren ebaluazioan Zorion Perfektua eta hirugarrengoan Ispiluen gainea lotan. 110.STREETEKO GELTOKIA Bi istorio daude:maitasunezkoa eta gaizkile droga trafikantea.Bi istorioak batera jartzen ditu.Adibidez,oso ikusian dago.Bi istorio ak elkartzen dira bukaeran ,non Angie Josebarekin topatu eta maitemintzen dira.Metroan du jatorria.Joseba trena hartzen zuen lanera joateko eta:Angiek aldiz,metrora joaten zen bere laneko lan berri baterako iruzkina jarriz.Joseba eta Angie ez zirenikusten baina Angiek zuen iragarkiarekin,metroko pareta batean zegoen kokatuta,biek hitz egiten dute eta elkartu egiten dira. Beste konparazio bat da bi elementuak,Angie eta Catherinek maitasuna dutela Josebarengan.Nahiz eta maiteminduta egon,ez dituzte sentijmentu berberak adierazten.Catherinek harremanak edukitzeko bakarrik bakarrik bahi du eta Angiek aldiz,benetako maitasuna.Liburuaren amaieran,Joseba hil egite da.Catherinek derrigortu zion droga ez saltzeagatik. Istoriaren lekua New Yorken da eta garaia Frankismoan.Narratzailea kontatzen du istorioa argazki kamera bat bezala. ZORION PERFEKTUA Neska bat hildako bat ikusten du eta han gelditzen da zutik ezer esan gabe beldurrarekin.Hildakoa justu bere ondoan zegoen.Hamar minutu horrela egon arren ,poliziak etortzen dira eta esaten diote etxera joateko.Gurasoek bera ikustean,zigortu eta bronka handia ejmaten diote baina konturatzen direnean zer gertatu zen,esan zioten ahazteko ikusi zuena,baina ez zen erraza.Momentu hura,bizi zuena,betirako geratuko zitzaion buruan eta gaizki pasatuko zuen egun hauek.Desgraziaz,bera bakarrik afrontatu behar izan zuen,izan ere periodikoaren aurrenengo orrian agertzen zen bera hildakoaren ondoan.Inorrek ez zuen nahi eskolan berarekin hitz egin. Sinbolizatu nahi duena du bizi duen gertaera gizakiak ez dio jaramonik egiten eta bakar bakarrik dago.Mundu honetan ,ezin da pertsona bat bakarrik utzi.Denak denak gara eta bata bestarekin lagundu behar diegu. Gertakizuna Euskal Herriko herri batean gertatu zen. ISPILU GAINEAN LOTAN Liburu honetan,kontatzen du istorio bat non Diego,19 urteko mutil bat,Kuabara joaten da aitonaren bila.Dena hasi zen osaba Benjamin hil zenean,amonaren etxean ehorzketako paperak bilatzen zegoela,kaxa bat erori zitzaion non han aitonaren eskutitzak eta poemak zeuden.Han,demostratzen du aitonaren eskutitz horiek orain dela hambost urteko zela eta amonak esan zion hilda zegoela orain dela berrogei urte.Beraz,Martin lehengusuarekin egon ondoren hizketan,aukeratzen du Kubara joatea,non han bere aitona ezagutuko du,eta bilatzen dagoen bitarten Tania ezagutuko du ,maiteminduta egongo direnak.Konparazioak hauek dira:amona eta aitonaren artekoa.Bi hauek maitasuna dute beraiek oso gazteak zirenetik,beste garai batekoak ziren,eta beste Tania eta Diegoren maitasuna.Berdina da baina garai desberdinetan daude.Eta berdintasun handia dute bi erlazioak:bakoitza toki batean dagoela eta horregatik distantzia handia dute eta problemak ,erlazioa ondo eramateko. Beraz,ikusi ditugu nolakoak izan diren eta zer kontatzen dutenipuin bakoitza.Hau birpasatzeko,esan dezagun aurrenengo liburuan,konparazioa dagoela Catherine eta Angiren maitasuna eta konparaketa ere,bi istorio daudela eta elkartu egiten direla. Bigarren ipuinen konparazioa da zorion perfektua ez dela eta konparatzen du horretarako nola izango zen zorion perfektua,azkenean,liburuan ematen delako zoriontsu dagoela ,baina berez da zorion perfektua,egoera hobeto batera delako baizik.Eta hirugarren konparazioa dago Diego eta Taniaren maitasuna eta aitona eta amonaren maitasunaz.Baita ere garaiak. Ipuinean,ondo antzematen du,hirurak batera konparatzen baditugu,istorio desberdinak direla,jakinda garai berdinean daudela konparatuta.Hirurek XX.mendean daude kontatuta. |
Haz clic aquí para editar.
|
|
Click to set custom HTML
|
HIRU.COM |
http://www.voki.com/mywebsite.php
|